Gemeenschap van goederen ‘niet meer van deze tijd?’

De huwelijkswet moet worden gewijzigd zodat bij een scheiding spaargeld, erfenissen en schulden niet meer automatisch gedeeld hoeven te worden. Dat vinden VVD, PvdA en D66. Maar veruit de meeste mensen kiezen er nog steeds voor in gemeenschap van goederen te trouwen.

Nu is trouwen in gemeenschap van goederen de standaard. Zodra mensen getrouwd zijn, delen zij bij wet hun bestaande en toekomstige vermogen. Ook gemaakte schulden vallen onder de gemeenschappelijke boedel. Door te trouwen onder huwelijkse voorwaarden kunnen echtparen van deze regel afwijken en hun eigen regels opstellen. Daarvoor is wel een gang naar de notaris nodig. Dat kost tussen de 500 en 1000 euro.

Volgens D66-Kamerlid Magda Berndsen is dit de omgekeerde wereld. ‘De samenleving is veranderd. Mensen trouwen wat later, hebben dan vaak al een spaarpotje en als ze trouwen wordt dat een gezamenlijk potje. Maar wij willen dat wat privé is, privé blijft.’ Berndsen wijst er ook op dat mensen bij scheiding vaak onaangenaam verrast worden door een oude schuld van de ex-partner. Ook loopt Nederland internationaal uit de pas, stelt het D66-Kamerlid, alleen in Suriname en Zuid-Afrika geldt dezelfde huwelijkspraktijk.

Berndsen deed twee jaar geleden ook al dit voorstel. Staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie) liet toen weten er niets in te zien, omdat de meeste mensen (toen 70-75 procent) nog steeds in gemeenschap van goederen trouwen. Als Berndsen haar zin krijgt moet de meerderheid van de aanstaande echtparen straks ineens naar de notaris, zo redeneerde Teeven. Ook voerde hij aan dat er niet zoiets bestaat als een ‘standaardvorm’ van huwelijkse voorwaarden. Paren die willen afwijken van de in het wetsvoorstel beoogde regeling, moeten dit alsnog laten vastleggen.

Ondoenlijk en niet nodig
Teeven betoogde ook aan dat paren bij het vastleggen van huwelijkse voorwaarden dikwijls een ‘verrekenbeding’ regelen. Dat is een afspraak om inkomsten en/of vermogen met elkaar te verrekenen. Om een voor iedereen geldende regeling op dit vlak vast te leggen is volgens de bewindsman ‘ondoenlijk en niet nodig’. Precieze afspraken moeten alsnog worden vastgelegd bij de notaris.

Volgens Berndsen trouwen de meeste mensen in gemeenschap van goederen omdat ze er onvoldoende over nadenken of geen zin of geld hebben om naar de notaris te gaan. Hier is overigens geen officieel onderzoek naar gedaan, maar uit gesprekken met hoogleraren en andere experts blijkt volgens Berndsen duidelijk dat de regeling ‘niet meer van deze tijd is’. ‘Ons voorstel sluit beter aan bij wat mensen nu willen.’

Een bijkomend voordeel van het wetsvoorstel is volgens Berndsen dat bij het regelen van erfenissen straks geen uitsluitingsclausule meer nodig is om te zorgen dat de erfenis na een scheiding niet gedeeld hoeft te worden. Van de 275.000 testamenten die jaarlijks worden opgemaakt hebben de meesten zo’n clausule, aldus Berndsen.

Bron: Volkskrant, door: Jeroen Visser